Diaboliada i inne opowiadania (edycja kolekcjonerska)

Wydanie rzeczywiście kolekcjonerskie, rewelacyjne. I nie myślę tu o treści bo to oczywiste. Pierwszy raz widzę coś takiego.

"Diaboliada" to zbiór opowiadań, na które składają się tytułowa "Diaboliada" rok powstania 1924, "Fatalne jaja" i "Psie serce" napisane w 1924 – 1925 roku. I właśnie w tej kolejności omówię wczesną prozę Michaiła Bułhakowa.

Wszystkie trzy opowiadania napisane są w konwencji SF. Choć może nie do końca. W dzisiejszym rozumieniu tej literatury jest to raczej fantastyka nienaukowa, inspirowana oczywiście nauką, ale bez jej poparcia. Wróćmy do treści, ostatnie opowiadanie tomu zostało opublikowane jako pierwsze. Bułhakow przy okazji opisu zdarzeń dotyczących towarzysza Korotkowa opisuje nierealne wydarzenia sprowokowane w domniemaniu siłą nieczystą, wnioskujemy z tytułu, że chodzi tu o diabła. Nawet dla wielkiej miłośniczki "Mistrza i Małgorzaty", którą jestem, było tego w "Diaboladzie" za dużo. Bez większego, ba bez żadnego wprowadzenia, autor wrzuca nas w absurdy sowieckiego życia mieszając w to bogu ducha winnego diabła. Opowiadanie jest chaotyczne, może gdzieś w nim kiełkuje pomysł na postać Szatana z "Mistrza i Małgorzaty"?

"Fatalne jaja", znowu realny sowiecki system, nacechowany biurokracją z wszechobecnym warcholstwem, głupotą i bolszewickim zamordyzmem. Czy Bułhakow inspirował się "Wyspą doktora Moreau"? Cóż, wpisanie badań naukowych w sowiecką, a właściwie bolszewicką rzeczywistość to dość karkołomny pomysł. Bułhakow będąc z wykształcenia lekarzem, prawdopodobnie interesował się zagadnieniem eugeniki, co można domniemywać z treści tego opowiadania.

Nie mamy co do tego wątpliwości, czytając "Psie serce". To opowiadanie jest w tym tomie najlepsze, wręcz bardzo dobre. Mamy tu dosadny opis sowieckiego społeczeństwa, o czym świadczy fakt, że zostało ono skonfiskowane podczas rewizji NKWD. "Psie serce" doczekało się publikacji w tym państwie równości i sprawiedliwości społecznej dopiero w roku 1987.