Co łaska. Ile politycy płacą za poparcie księży?

Wielki Garc, wieś na Pomorzu. Niedzielna msza przed wyborami do parlamentu. Proboszcz Wojciech ogłasza tryumfalnie z ambony: „Mamy to! 441 tysięcy złotych z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków. Dzięki posłowi Kazimierzowi Smolińskiemu. Jeśli PiS wygra, będą kolejne dotacje – na dach”.

Tak wygląda sojusz tronu z ołtarzem w praktyce. A to tylko jeden z licznych przykładów.

Dziennikarze Paweł Czernich i Dawid Serafin brawurowo udowadniają, że uchwalenie konstytucji, która teoretycznie oddzieliła instytucje państwa i Kościoła, nie przełożyło się na rzeczywistość. Nie tylko na wsiach, ale także w dużych miastach, takich jak Kraków, których władze sprzedają Kościołowi katolickiemu nieruchomości po zaniżonych, a często symbolicznych cenach.

Autorzy przytaczają wypowiedzi księży o „potrzebie świadectwa”, jakim jest według nich głosowanie na polityków konkretnych partii: od prawicy przez centrum po lewicę.

W tej książce nic nie jest abstrakcyjną debatą o rozdziale Kościoła od państwa – to historia transakcji, konkretnych przysług i dużych pieniędzy. Dziennikarze śledzą, jakimi ścieżkami płynęły dotacje z ministerstw na plebanie. Wyciągają na światło dzienne zamiatane pod dywan afery. Zadają politykom i duchownym niewygodne pytania. Docierają do zakulisowych informacji. Pokazują Polskę, w której wójt wie, że bez poparcia księdza nie ma szans na drugą kadencję, a biskup decyduje o lokalnych inwestycjach.

„Co łaska” obnaża mechanizmy, które od lat łączą politykę i religię w jeden system zależności. To pierwsza książka, która opisuje sojusz polskiej władzy z Kościołem. Szokuje i zostaje z czytelnikiem na długo.

To opowieść o kraju, w którym wiara miesza się z interesem, a ludzie – zamiast pytać o Boga – coraz częściej pytają „ile to kosztuje?”. I co konkretnie znaczy „co łaska”.

Paweł Czernich – dziennikarz śledczy związany z Onetem od 2018 r. Przez kilka lat razem z Dawidem Serafinem opisywał nieprawidłowości w Lasach Państwowych, czego skutkiem była m.in. dymisja Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych. W 2024 r. ujawnił mobbing w redakcji radia RMF FM i opisał skandaliczne traktowanie dziennikarzy przez przełożonych.

Dawid Serafin – dziennikarz śledczy związany z redakcją Interii. Wcześniej pracował m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. Jeden z twórców popularnego na YouTube kanału „Polskie Archiwum X”. Wielokrotnie nagradzany za pracę dziennikarską: jest m.in. laureatem nagrody Mediator w kategorii „Torpeda”, czterokrotnym laureatem Nagrody Dziennikarzy Małopolski oraz zdobywcą wyróżnienia w konkursie o Polsko-Niemiecką Nagrodzę Dziennikarską im. Tadeusza Mazowieckiego za reportaż multimedialny „Wysychamy”. Był również nominowany do nagrody Grand Press (dwukrotnie) i do Polsko-Niemieckiej Nagrody Dziennikarskiej za reportaż „Bałtyk”.