gry figurkowe i bitewne

Na czym polegają gry bitewne?

Gry bitewne można uznać za bardziej skomplikowaną odmianę planszówek. Pozwalają one odtworzyć bitwy historyczne, a także starcia w fikcyjnych rzeczywistościach takich jak fantasy, steampunk lub science fiction. Walki toczą przy użyciu figurek (zwanych jednostkami) rozstawionych na planszach, makietach lub stołach symulujących pola bitewne. W kolejnych turach gracze wykonują określone akcje w rodzaju ataku, obrony czy przemieszczania swoich oddziałów na ufortyfikowane pozycje.

Ze względu na skomplikowane zasady gry bitewne do niedawna uznawane były za niszową rozrywkę, popularną głównie wśród pasjonatów historii, militariów i fantastyki. Na szczęście dziś w świecie „bitewniaków” nie brakuje podręczników, portali tematycznych i materiałów wideo, które w przystępny sposób wyjaśniają wszelkie reguły. Co więcej, społeczność fanów często organizuje turnieje oraz eventy, na których można podpatrzeć przebieg rozgrywki, a nawet wziąć w niej udział. Dzięki temu każdy miłośnik planszówek może spróbować swoich sił na fikcyjnym polu bitwy.

Atutem gier bitewnych jest ich modułowy charakter. Początkujący gracze mogą zacząć od tzw. starterów zawierających podstawowe oddziały niezbędne do rozpoczęcia gry. Z czasem można uzupełniać swoją kolekcję o dodatkowe jednostki, arsenał i elementy pola bitwy. Kompletowanie własnej armii jest więc zajęciem na lata, tym bardziej, że wiele systemów bitewnych regularnie otrzymuje nowe zestawy, które rozbudowują rozgrywkę i poszerzają warstwę fabularną.

Jak grać w gry bitewne? – pierwsze kroki

Do rozpoczęcia zabawy potrzebna jest armia złożona ze sklejonych i pomalowanych modeli, stół z terenem, na których rozegra się bitwa, podręcznik z zasadami oraz najważniejsze – rywal, przeciwko któremu wystawimy nasze wojska. Choć istnieje wiele systemów bitewnych, większość z nich posiada pewne cechy wspólne. Rozmaite czynniki losowe (np. szansa na trafienie czy obronę) rozstrzygane są za pomocą rzutu kostką, zazwyczaj sześcienną. Z kolei miarka pomaga przy określaniu zasięgów broni, szarż lub dozwolonego ruchu jednostek na polu walki.

Na początku swej przygody z bitewniakami nie dajmy się przytłoczyć liczbą dostępnych na rynku dodatków, bonusowych oddziałów czy innych opcjonalnych elementów. Jeden – dwa startery w zupełności wystarczą do rozegrania podstawowych potyczek. Dobrym pomysłem jest poszukanie innych graczy w okolicy, którzy pomogą w stawianiu pierwszych kroków na polu walki.

Najważniejsze elementy gier bitewnych

Makieta, czyli pole bitwy w skali mikro

Makieta to niezbędny element większości gier bitewnych. Choć teoretycznie możliwe jest toczenie starć na podłodze, duży stół sprawdzi się znacznie lepiej. W ten sposób gracze będą mieli wygodny dostęp do każdego fragmentu pola walki. To zaś, jak taka makieta będzie wyglądała, zależy od konkretnej gry oraz inwencji twórczej uczestników zabawy.

Na porządku dziennym są więc miniaturowe drzewa, wzgórza, budowle i rozmaite fortyfikacje. Elementy te nie tylko umożliwiają wykonywanie taktycznych manewrów, ale też pozwalają głębiej zanurzyć się w świat gry. Najbardziej zaawansowane makiety odtwarzają ze szczegółami wnętrza budynków, wielopoziomowe stacje kosmiczne, a nawet całe miasta. Ich wykonanie jednak jest kosztowne i czasochłonne, dlatego zajmują się nim tylko najwięksi pasjonaci.

Figurki – uczta dla kolekcjonerów

Figurki do gier bitewnych łączą światy miłośników planszówek i kolekcjonerów. Jednostki wykonane z metalu lub tworzywa sztucznego mogą być prawdziwymi dziełami sztuki, które świetnie prezentują się na polu walki oraz na półce w salonie. Jednak nie tak od razu – po wyjęciu z pudełka figurki najczęściej trzeba samodzielnie złożyć i pomalować. Proces ten, choć czasochłonny, przynosi dużą satysfakcję, podobnie jak możliwość stopniowego dobierania elementów kosmetycznych w rodzaju nowszego uzbrojenia, wierzchowców czy pancerzy. Dzięki temu nasza kolekcja z czasem wyróżni się na tle cudzych oddziałów. Gracze, którzy nie lubią samodzielnego przygotowywania swoich armii, mogą poszukać gotowych zestawów lub skorzystać z usług osób zajmujących się malowaniem figurek.

Podręczniki – reguły i fabuła w jednym

Tak skomplikowane gry jak bitewniaki nie mogą obejść się bez obszernych instrukcji. Znajdziemy w nich m.in. opisy frakcji, współczynniki jednostek oraz reguły toczenia walk. Pamiętajmy, że samo przeczytanie instrukcji nie wystarczy. Przed każdą bitwą konieczne jest opracowanie własnej strategii, która uwzględni skład naszej armii, słabe i mocne strony posiadanych jednostek oraz możliwości przeciwnika po drugiej stronie stołu. Wbrew pozorom przygotowanie armii do bitwy nie jest wcale takie trudne. W sieci bez trudu znajdziemy dokładne poradniki, a nawet dedykowane programy, które znacznie ułatwią cały proces.

Podręczniki do gier bitewnych nie zawierają wyłącznie suchych zasad. Otoczka fabularna dla wielu fanów jest równie istotna jak sama rozgrywka, dlatego właśnie sporą część instrukcji zajmuje zwykle tzw. „fluf”, czyli opis uniwersum, w którym toczone są bitwy. Zapoznanie się z nim pozwala zrozumieć przyczyny konfliktu, jego stawkę oraz motywacje biorących w nim udział nacji.

Bitewne gry figurkowe – od czego to się zaczęło?

Początki gier bitewnych sięgają XVIII wieku, kiedy to w pruskich akademiach wojskowych przeprowadzano skomplikowane symulacje działań wojennych. Korzystając z misternie wykonanych figurek i rozległych makiet, kadeci poznawali podstawy taktyki wojennej i rozmaite strategie z uwzględnieniem budowy terenu, warunków atmosferycznych czy liczebności wrogiej armii. Ta metoda dydaktyczna okazała się na tyle skuteczna, że szybko upowszechniła się w armiach innych krajów.

Na początku XX wieku gry bitewne zawędrowały z koszar na sklepowe półki, początkowo głównie w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. Jednym z pionierów tej rozrywki wśród zwykłych obywateli był pisarz H.G Wells, który w 1913 roku opracował podręcznik „Little Wars” wyjaśniający reguły planszowych bitew. Opisane w nim zasady były na tyle przystępne, że toczenie figurkowych wojen stało się jedną z ulubionych rozrywek klasy średniej i wyższej.

Rozkwit bitewnych gier figurkowych nastąpił po II wojnie światowej. W kolejnych latach pojawiały się liczne systemy o odmiennych zasadach i osadzone w zróżnicowanych fikcyjnych światach. Każdy fan planszówek mógł więc znaleźć coś dla siebie. Pasjonaci science fiction zagrywali się w kolejne edycje „Warhammera 40 000”, zwolennicy historycznych bitew mieli wydawaną od lat 50. „Tacticę”, natomiast miłośnicy klimatów fantasy toczyli zaciekłe walki w „Albion: Land of Faerie”. Warto też dodać, że bitewne gry figurkowe dały początek gatunkowi gier wideo zwanemu real time strategy (w skrócie RTS), czyli wirtualnych symulacji pola bitwy.

Obecnie na rynku istnieje wiele zestawów przeznaczonych dla początkujących i zaawansowanych graczy. Dostępne są zarówno klasyki pokroju wspomnianego „Warhammera”, jak i adaptacje najpopularniejszych filmów, książek i gier wideo. Nic nie stoi zatem na przeszkodzie, aby rozegrać bitwę o Helmowy Jar, wziąć udział w Wojnach Klonów czy stanąć na czele oddziałów superbohaterów ze świata Marvela. Zwolennicy starć historycznych również nie mogą narzekać na brak opcji. Liczne podręczniki oraz całe zestawy umożliwiają odtwarzanie realistycznych walk na lądzie i morzu, od starożytności aż po współczesne konflikty zbrojne.

Figurkowe gry bitewne – ciekawe propozycje

• Mythic Battles: Ragnarök
• Mythic Battles: Pantheon - Rise of the Titans
• Star Wars: Shatterpoint
• Star Wars: Legion