Haruki Murakami

Literaturę japońską śmiało można nazwać literaturą pogranicza światów. Balansuje na granicy jawy i snu, rzeczywistości i metafizyki. Jest pełna zarówno absurdów życia, jak i poczucia osamotnienia w codzienności. Właśnie z tej tradycji literackiej narodził się Haruki Murakami – jeden z najważniejszych współczesnych pisarzy japońskich, któremu udało się przekroczyć kulturowe granice oraz osiągnąć światowy sukces.

Kim jest Haruki Murakami?

Haruki Murakami przyszedł na świat 12 stycznia 1949 roku w Kioto, ale jako dziecko dorastał w przemysłowych okolicach Nishinomiyi i Kobe. Ze słowem pisanym związany był od najmłodszych lat, ponieważ jego rodzice uczyli literatury japońskiej. Ojciec wziął udział w wojnie japońsko-chińskiej, przez co przez większość życia był później głęboko straumatyzowany. Zdaniem wielu mogło to mieć duży wpływ na rozwój syna. Milczący dom, tematy tabu oraz samotność jedynaka odcisnęły piętno na jego późniejszej twórczości.

Początkowo nic jednak nie wskazywało na to, że Murakami zrobi karierę jako literat. Wraz ze swoją żoną prowadził klub jazzowy Peter Cat. Właśnie tam pośród dymu papierosowego i zapachu czarnej kawy Murakami podjął pierwsze próby literackie. Swoją debiutancką powieść – „Słuchaj pieśni wiatru” – napisał w wieku 30 lat i wysłał ją na konkurs, który niespodziewanie wygrał. Wtedy też jego literacka podróż przybrała zupełnie nowy obrót.

Jego wczesne powieści, takie jak „Flipper roku 1973” czy „Przygoda z owcą”, ugruntowały jego styl, charakteryzujący się melancholią, elementami z pogranicza magii i rzeczywistości oraz dziwnością życia codziennego. Co ciekawe, twórczość Murakamiego została doceniona szybciej w Stanach Zjednoczonych niż w jego ojczyźnie. Być może wpływ na to miał również fakt, że prócz pisania własnych tekstów zajął się tłumaczeniem literatury amerykańskiej.

Samotnik w świecie słów

Murakami swoje powieści buduje niczym podziemne korytarze, o których istnieniu czytelnik nie miał pojęcia, choć mógł przeczuwać, że takie miejsca gdzieś we wszechświecie istnieją. Cisza, samotność oraz szarość codzienności przeplatają się w niemal każdej jego powieści, sprawiając, że poprzez swoją autentyczność trafiają one prosto w duszę człowieka. Jego opowieści dotykają najbardziej czułych strun ludzkiego wnętrza – poczucia zagubienia, duchowej pustki czy rozpadu relacji i upadku wartości.

Bohaterowie kreowani przez Murakamiego – zatopieni w melancholii samotnicy – to postacie żyjące jedną nogą na ziemi, a drugą najczęściej w chmurach. Nie gonią w życiu za karierą, sukcesami czy pieniędzmi, a raczej po prostu starają się nie zniknąć w tym, co ich na co dzień przerasta. Bardzo często w dialogach pojawiają się elementy magiczne, jeszcze bardziej przeplatające równoległe światy.

Dlaczego warto sięgnąć po twórczość Murakamiego?

Wyjątkowość dzieł Murakamiego polega przede wszystkim na tym, że dotyka rzeczy najistotniejszych w życiu człowieka, a zarazem takich, których ludzie się obawiają lub o których boją się głośno mówić. Potrzeba bliskości, poczucie straty, chęć zrozumienia samego siebie – któż z nas nie zmagał się z tym na jakimś etapie swojego życia?

Twórczość japońskiego pisarza wypełnia pewną pustkę, jaką każdy gdzieś w sobie nosi. Haruki Murakami nie moralizuje i nie podaje na tacy gotowych rozwiązań. Jego literatura sprawia, że po przeczytaniu jej człowiek ma poczucie, jakby ktoś obok niego usiadł, przytulił i powiedział: „też tak mam”.

Mimo ogromnego sukcesu Murakami pozostał cichym i skromnym człowiekiem. Sława i uznanie, jakie zyskał na przestrzeni lat, nie zawróciły mu w głowie, ani nie zabiły w nim wrażliwego introwertyka. Jako człowiek stroni od tłumów, unika mediów, nie usłyszymy też o związanych z nim skandalach. Bardzo ceni i pielęgnuje swoją codzienną rutynę – bieganie (regularnie startuje w maratonach), pisanie oraz słuchanie jazzu.

Przełomowym czasem dla Murakamiego był rok 2006, ponieważ właśnie wtedy został uhonorowany Nagrodą Franza Kafki oraz wyróżniony Nagrodą Asahi. Pomimo licznych nagród i sukcesów pozostał sobą, co sprawiło, że stał się głosem literatury japońskiej, którego pragnie słuchać cały świat.

Wybrane książki Haruki Murakamiego

• Cykl „1Q84”
• „Miasto i jego nieuchwytny mur”
• „Mężczyźni bez kobiet”
• „Norwegian Wood”
• „Kronika ptaka nakręcacza”
• „Kafka nad morzem”
• „Tańcz, tańcz, tańcz”
• „Podziemie. Największy zamach w Tokio”
• „Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland”
• „Na południe od granicy, na zachód od słońca”
• „Wszystkie boże dzieci tańczą”

Między jawą a snem – otwórz drzwi do swojego wnętrza

Murakami nie tłumaczy mechanizmów działania świata. On je odsłania. Napisane przez niego książki z jednej strony są jak wyszeptane rozmowy po północy, a z drugiej sprawiają, że aż do ostatniej strony nie sposób się od nich oderwać. To wszystko sprawia, że fenomen Murakamiego nie zna granic, a jego książki tłumaczone na dziesiątki języków sprzedają się w milionach egzemplarzy. Sięgnij po dzieła Murakamiego dostępne w ofercie sklepu internetowego Świata Książki i odkryj literaturę, która nie próbuje krzyczeć, tylko porusza najgłębiej skrywane myśli.